این کشور در چند سال اخیر با بدتر شدن اوضاع امنیتی روزنامهنگاران شناخته میشود. فشارهای اقتصادی و سیاسی مضاعف اوضاع دشواری را برای روزنامهنگاری ایجاد کرده است.
دورنمای رسانهای
با وجود آن که رسانههای گینه بیسائو کمابیش متنوع هستند اما بسیار دوقطبی شدهاند. رسانههای حکومتی که زیر نفوذ قوی دولت قرار دارند از این رسانهها تشکیل میشوند: تلویزیون ملی که نمیتواند سراسر کشور را پوشش دهد، رادیوی ملی، و روزنامه نو پینتچا (No Pintcha) که آژانس خبری رسمی کشور است. نزدیک ۶۰ رادیوی خصوصی و محلی نیز فعال هستند و همچنین نشریات خصوصی و چند وبسایت اندک هم در کشور وجود دارد.
زمینه سیاسی
روزنامهنگاران باید با بیثباتی سیاسی دیرینه دست و پنجه نرم کنند که فشار دائمی است و در فوریه ۲۰۲۲ هنگام تلاش برای کودتای دوباره خود را نشان داد. در سالهای اخیر رییسجمهور اومارو سیسوکو امبالو (Umaro Sissoco Embaló) تهدید کرده است که چند ایستگاه رادیویی که از مجوزهای لازم برای فعالیت برخوردار نیستند را تعطیل خواهد کرد و او روزنامهنگاران را نیز به مثابه «دهانهای کرایهای» در نظر میگیرد. یکی از روزنامهنگاران تلویزیون دولتی پس از آنکه با رییسجمهور هنگام حضور در یک مسابقه فوتبال مصاحبه نکرده بود توسط دبیر شبکه معلق شد.
چارچوب حقوقی
قانون اساسی آزادی رسانهها را تضمین و تصریح میکند باید از منافع سیاسی و اقتصادی عاری باشند اما در عمل این گونه نیست. با این وجود، قانونی در عرصه رسانه وجود دارد و روزنامهنگاری حرفهای به رسمیت شناخته شده در کشور است. گینه بیسائو قانونی برای تضمین حق دسترسی شهروندان به اطلاعات ندارد.
زمینه اقتصادی
بازار تبلیغات ضعیف و فروش نشریات حداقلی است. برخی روزنامهنگاران تا زمانی که دستاندرکاران به آنها مبلغی پرداخت نکنند آن مراسم را پوشش نمیدهند. در بعضی ایستگاههای رادیویی بسیاری از برنامهها فقط در ازای دریافت مبلغی پخش خواهند شد. رسانههای حکومتی که در وضعیت مالی بهتری به سر میبرند نیز از مشکلات اقتصادی آسیب خوردهاند. بسیاری از روزنامهنگاران که به طور میانگین ماهی ۵۰ یورو درآمد دارند برای تضمین بقای خود مجبور به همکاری با یک حزب سیاسی میشوند.
زمینه اجتماعی - فرهنگی
رسانهها به ویژه درباره امور حساس مانند قاچاق مواد مخدر، معمولا مجبور به خودسانسوری میشوند. اختلاس و فساد که به روزنامهنگاران هم ربط پیدا میکند در میان موضوعهایی است که تقریبا پوشش داده نمیشوند.
ایمنی
روزنامهنگاران و رسانهها مرتب قربانی حملههای جسمی میشوند، مانند حمله مسلحانه به دفتر رادیو کپیتال افام (Capital FM) و خانه یکی از روزنامهنگاران آن که در اوایل فوریه ۲۰۲۰ اتفاق افتاد. در فوریه ۲۰۲۱ هم یک روزنامهنگار هنگام پوشش اعتراضات دانشجویی مورد حمله پلیس قرار گرفت و برای مدت کوتاهی بازداشت شد، نیروهای پلیس تلفن همراه و ضبط صوت او را نابود کردند. در مارس ۲۰۲۱، آنتونیو آلی سیلوا (António Aly Silva)، روزنامهنگاری مستقل که مرتب و آشکارا از رییسجمهور انتقاد میکند به دست مهاجمانی ناشناس ربوده شد، مرد ضرب و شتم قرار گرفت و در یکی از خیابانهای اصلی پایتخت رها شد.