غنا که یکی از دموکراتیکترین کشورهای آفریقا شناخته میشود از دورنمای رسانهای متنوع و کثرتگرایی برخوردار است.
دورنمای رسانهای
از وقتی قانون اساسی مصوب ۱۹۹۲ به رسانههای جدید اجازه داد بدون نیاز به مجوز تاسیس شوند حداقل ۱۰۰ رسانه در غنا به راه افتادند که شامل ایستگاههای رادیویی، شبکههای تلویزیونی و سایتهای اینترنتی میشوند. محبوبترین رسانهها رسانه دولتی غنا برودکستینگ کورپوریشن (Ghana Broadcasting Corporation) و شبکههای رادیو و تلویزیون آن به نام جیبیسی تیوی (GBC TV) و جیبیسی رادیو (GBC Radio) و همچنان رسانههای آکرا افام (Accra FM)، جوی تیوی (Joy TV)، پیس افام (Peace FM)، و سیتی افام (City FM) هستند. اخیرا این کشور شاهد تحولی اساسی در این عرصه بوده است و بسیاری از رسانهها سایتهای خبری آنلاین خود را به راه انداختهاند.
زمینه سیاسی
با وجود این که غنا نمونه دموکراسی پایدار در منطقه تلقی میشود اما در سالهای اخیر روزنامهنگاران با فشار روزافزونی مواجه بودند. آنها برای حفاظت از شغل و امنیت خود مجبور هستند به خودسانسوری روی بیاورند چرا که دولت در مواجهه با انتقاد از خود بردباری نشان نمیدهد. افزون، یک سوم رسانهها در تملک سیاستمداران یا افرادی هستند که به احزاب سیاسی وابستهاند. محتوای تولیدی آنها به طور عمده حزبی و سیاستزده است.
چارچوب حقوقی
آزادی رسانهها در قانون اساسی مصوب ۱۹۹۲ تضمین شده است. رسانهها میتوانند آزادانه کار خود را انجام دهند و باید از مقررات کمیسیون ملی رسانه (National Media Commission) پیروی کنند. قانون دسترسی به اطلاعات مصوب ۲۰۱۹ به روزنامهنگاران اجازه میدهد خواستار دسترسی به اطلاعاتی شوند که به نفع همگان است. با این وجود، تبصرهای در این قانون هزینهای را برای درخواست اطلاعات به زبانی غیر از انگلیسی مقرر میدارد و از این تبصره برای رد درخواست روزنامهنگاران برای دسترسی به اطلاعات استفاده شده است.
زمینه اقتصادی
در غنا بیشتر رسانهها با مشکلات مالی مواجهاند که در دستمزد پایین و شرایط کاری متزلزل روزنامهنگاران مشهود است. نشریات جدید به راه میافتند و پس از چند ماه تعطیل میشوند چون نمیتوانند از پس هزینه انتشارات برآیند. از سوی دیگر، رسانههای حکومتی از قراردادهای تبلیغاتی دولت و پرداختها برای انتشار اخبار بهره میبرند. تبلیغات دولتی به گونهای غیر شفاف و با روندی غیرمنصفانه اعطا میشوند.
ایمنی
در سالهای اخیر امنیت روزنامهنگاران رو به وخامت گذاشته است. در سال ۲۰۲۰، خبرنگارانی که کارآمدی تمهیدات مبارزه با کووید-۱۹ را پوشش میدادند مورد حمله نیروهای امنیتی قرار گرفتند. رهبران سیاسی هم دوباره روزنامهنگاران تحقیقی را به مرگ تهدید میکنند. بیشتر موارد حمله ماموران قانون به روزنامهنگاران پیگیری نشده است.