علیرغم حملات هدفمند دولت از سال ۲۰۱۶ و اذیت و آزار مداوم روزنامهنگاران و رسانههایی انتقادی، رسانههای فیلیپین بسیار پرکار و فعال هستند.
دورنمای رسانهای
رادیو و تلویزیون محبوبترین رسانهها در فیلیپین هستند و از این میان شبکه تلویزیونی عظیم جیامای-۷ (GMA-7) مخاطبانی به وسعت تقریبا نیمی از جمعیت کشور دارد. رقیب اصلی آن، ایبیاس-سیبیان (ABS-CBN) با این که در سال ۲۰۲۰ مجوز تلویزیونی خود را از دست داد اما به انتشار آنلاین برنامههای خود ادامه میدهد و روز به روز آنجا حضور پررنگتری دارد. مطبوعات در حال از دست دادن نفوذ خود هستند حتی اگر فیلیپین دیلی اینکوایر (Philippine Daily Inquirer ) هنوز قدیمیترین روزنامه باشد اما اکنون با نسخه رقمی خود، اینکوایر.نت (Inquirer.net) به پیش میرود. سایت راپلر (Rappler) را در ۲۰۱۲ ماریا رسا (Maria Ressa) برنده جایزه صلح نوبل۲۰۲۱، تاسیس کرد که خوانندگان ثابتی را برای خود در اینترنت و رسانههای اجتماعی پیدا کرده است. روزنامههایی نظیر سانستار بگیو (Sunstar Baguio) و ویسایان دیلی استار (Visayan Daily Star) که روزی در مناطق مختلف سیطره داشتند اکنون به سختی بتوانند بدون حضوری پررنگ در فضای آنلاین به فعالیت ادامه دهند.
زمینه سیاسی
در سال ۲۰۲۲ ریاست جمهوری شش ساله رودریگو دوترته (Rodrigo Duterte) در فیلیپین خاتمه خواهد یافت که سراسر این ۶ سال پر بود از حملههای کلامی بیشمار و اذیت و آزار قضایی رسانههایی که بیش از حد از دولت انتقاد میکردند. مجلس نیز با پشتیبانی از رییسجمهور از تجدید مجوز شبکه ایبیاس-سیبیان در ۲۰۲۰ خودداری کرد که منجر به تعطیلی دهها ایستگاه رادیویی و شبکه تلویزیونی آن شد. چندین وبسایت خبری که از مواضع دیکته شده از سوی دوترته پیروی نمیکنند، مانند سایتهای شبکه آلترمدیا (Altermidya)، مورد حملات سایبری اوباش هوادار دوترته قرار میگیرند که ممکن است منجر به تعلیق آنها شود.
چارچوب حقوقی
قانون اساسی ۱۹۸۷ آزادی رسانهها را تضمین میکند اما در عمل قانون فیلیپین از روزنامهنگاران حفاظت کامل را فراهم نمیآورد تا بتوانند آزادانه کار کنند. افترا هنوز جرم تلقی میشود و روزنامهنگار ماریا رسا به دلیل شکایات حقوقی طرح شده از سوی دستگاههای دولتی با امکان حبس برای چند دهه مواجه است. دولت از قانونهای مربوط به مالکیت و مالیات رسانهها استفاده میکند تا رسانههای منتقد مانند سایت راپلر را آزار دهد.
زمینه اقتصادی
اخیرا مالکیت رسانههای سراسری خیلی بیشتر از گذشته در دست عدهای اندک متمرکز شده است، اتفاقی که با روابط نزدیک خاندانهایی که مالک رسانهها هستند با شخصیتهای پرنفوذ سیاسی در سطوح ملی و محلی همراه بوده است. دو قطبی ایبیاس-سیبیان با جیامای اکنون با رقیب سوم غولآسایی مواجه است: گروه ویلار (Villar Group) متعلق به خاندان ویلار که آشکارا به اطرافیان رییسجمهور دوترته نزدیک هستند. روزنامهنگارانی که برای این نوع رسانهها کار میکنند اختیارات سردبیری اندکی دارند، خودسانسوری برای آنها قاعده است و احترام به اصول اخلاقی روزنامهنگاری در رسانه آنها تضمین نمیشود. اینترنت و رسانههای اجتماعی فضایی را مهیا میکند که بسیاری از رسانههای مستقل میتوانند آنجا آزادانه کار کنند اما ثبات اقتصادی آنها متزلزل است.
زمینه اجتماعی - فرهنگی
روزنامهنگارانی که میخواستند کارزار عجولانه رییسجمهور دوترته در «جنگ علیه مواد مخدر» را پوشش دهند هزینه آن را پرداختند و دریافتند مردی که لقبش «مجازاتگر» است هیچ انتقادی را تحمل نمیکند. روزنامهنگاران همچنین شاهد بازگشت «قرمز انگاری» هستند، اقدامی که از دوران استعماری و جنگ سرد به ارث رسیده است و بنا بر آن روزنامهنگارانی که از مواضع دولت پیروی نمیکنند «عناصر برانداز» یا «قرمزها» تلقی میشوند که راه را برای ارجاع آنان به ضابطین قضایی به عنوان اهدافی قانونی برای بازداشت خودسرانه یا حتی در برخی موارد اعدام، هموار میکند.
ایمنی
فیلیپین یکی از مرگبارترین کشورهای دنیا برای روزنامهنگاران است. در ۲۰۰۹ در یک روز ۳۲ خبرنگار در استان جنوبی ماگوئیندانائو کشته شدند، و مرتکبان این جرایم تقریبا همیشه از تعقیب قضایی مصون هستند. برای رسیدگی به این موضوع دولت «کارگروه ریاست جمهوری برای امنیت رسانهها» (Presidential Task Force on Media Security) را در ۲۰۱۶ به راه انداخت ولی این اداره میان وزارتخانهای نتوانسته است چرخه خشونتآمیز علیه روزنامهنگاران را بشکند. در سطح محلی هم بسیاری از روزنامهنگاران هدف تهدیدات و شکایات حقوقی قرار میگیرند و در همین حال زنان روزنامهنگار قربانی تهدیدهای مرتبط با جنسیت خود، شامل تجاوز، آزار آنلاین، افشای اطلاعات شخصی و غیره میشوند.