دورنمای رسانه‌ای
در گواتمالا تنوع گسترده‌ای در رسانه‌های خصوصی، جدید و تا حدی دولتی، وجود دارد. یکی از روزنامه‌های اصلی کشور پرنسا لیبره (Prensa Libre) و یکی از قدیمی‌ترین‌ها هورا (La Hora) است. پربیننده‌ترین شبکه‌های تلویزیونی کانال ۳ (Canal 3)، گواتویژن (Guatevisión)، و تلویزیته (Televisiete) هستند. با وجود این که بازدارنده‌ای برای ایجاد و اداره رسانه‌ها وجود ندارد، اما نبود مقرراتی ویژه رادیوهای محلی باعث می‌شود آنها پی‌درپی غیرقانونی تلقی و تعطیل شوند. بحران اقتصادی سال‌های اخیر منجر به حرکت رسانه‌های سنتی به سمت محتوای رقمی شده است و همچنین باعث ایجاد رسانه‌های رقمی مستقل و تحقیقی و دیگر منابع اطلاعاتی شد.
زمینه سیاسی
اکنون بیش از پنج سال است که گواتمالا در یک بحران سیاسی و اجتماعی قرار دارد که موجب تشدید حمله‌ها علیه روزنامه‌نگاران منتقد مقام‌های دولتی شده است. افشای تحقیق‌های روزنامه‌نگاران درباره فساد، نقض حقوق بشر، یا کارهای غیرقانونی شرکت‌های خصوصی منجر به وقوع حمله‌هایی متعدد علیه روزنامه‌نگاران و رسانه‌های آنها می‌شود، حمله‌هایی از کارزارهای بدنام کردن آنها در شبکه‌های اجتماعی گرفته تا آزار به دست پلیس و جرم‌انگاری مطالب آنان، که همه با رضایت کامل وزارت کشور و دیوان عالی عدالت انجام می‌شوند.
چارچوب حقوقی
آزادی بیان در قانون اساسی و قانون نشر افکار، که هم‌سطح قانون اساسی است، تضمین شده است. در سال ۲۰۰۸ مجلس قانون دسترسی به اطلاعات همگانی را تصویب کرد تا نظارت رسانه‌ها و شهروندان بر دولت را آسان کند اما این قانون پی‌درپی توسط مقام‌های دولتی در سطوح مختلف نقض می‌شود. در سال‌های اخیر تلاش‌هایی برای تصویب طرح‌هایی برای جرم‌انگاری انتقاد آنلاین از دولت و اعتراض‌های همگانی شده است اما این طرح‌ها هنوز مورد بررسی مجلس قرار نگرفته‌اند. در همین حال، محاکمه و سانسور روزنامه‌نگاران به حکم دادگاه روندی افزایشی دارد. در حالی که تنها دو روزنامه‌نگار اکنون در زندان هستند ترس این وجود دارد که این عدد افزایش یابد.
زمینه اقتصادی
وضعیت اقتصادی همچنان عواقبی منفی برای رسانه‌ها داشت، رسانه‌هایی که در سال‌های اخیر به دلیل کاهش درآمد تبلیغات مجبور شدند بسیاری از کارمندان خود را اخراج کنند و همچنین به سایت‌های آنلاین روی بیاورند تا بتوانند دسترسی به برخی مطالب را پولی کنند. همه‌گیری کووید-۱۹ این وضعیت را تشدید کرد و منجر به ناپدید شدن نسخه چاپی روزنامه هورا شد که اکنون فقط به شکل رقمی در دسترس است. خبرنگاران مجبورند به منابع دیگری برای درآمد روی بیاورند و کار خود را به عنوان روزنامه‌نگاران آزاد ادامه دهند.
زمینه اجتماعی - فرهنگی
با وجود راه‌اندازی کارزارهای افترا و بدنام کردن، رسانه‌ها و شهروندان از اعتبار بالایی در میان شهروندان برخوردارند که بیشتر به خاطر مطالب نظارتی و تحقیقاتی آنها است. با این وجود، برخی رسانه‌ها و روزنامه‌نگاران شاهد کاهش اعتبار خود بوده‌اند که یا به دلیل نزدیکی آنها به دولت و یا به خاطر مواضع سردبیری آنها نسبت به حقوق زنان، تنوع جنسی، و در کل دفاع از حقوق از بشر است.
ایمنی
در سال‌های اخیر امنیت روزنامه‌نگاران کاهش یافته است و هیچ سیاستی دولتی برای حفاظت از آنها وجود ندارد. کارزارهای افترا، آزار پلیس و حمله جسمی و کلامی از موارد جدی خشونت علیه روزنامه‌نگاران است.