هفدهمین مراسم اهدای جوایز گزارشگران بدون مرز برگزارشد

از سال ١٩٩٢ هر ساله گزارشگران بدون مرز به پاسداشت آزادی بيان و ارج گذاری به روزنامه نگاران به يک روزنامه نگار، يک رسانه، يک وب نگار معترض، جوايزی اهدا مي کند. هيات داوران اين جوايز ٣٥ نفر از روزنامه نگاران و مدافعان حقوق بشر و از ٢٦ کشور جهان هستند. هدف از اهدای اين جوايز ارج گذاری به مقام مدافعان حقوق بشر و آزادی بيان و تاکيدی ست بر اهميت دفاع از آزادی بيان و مطیوعات، به ويژه در آنجا که روزنامه نگاران و دست اندرکاران حرفه ی اطلاع رساني با دشورای برای انجام وظيفه خود مواجه اند. در مراسم امسال شیرین عبادی برنده جایزه صلح نوبل از ایران مهمان ویژه گزارشگران بدون مرز بود. در آغاز برنامه ژان فرانسوا ژولیارد دبیر اول گزارشگران بدون مرز در سخنان کوتاهی به اهمیت این روز برای گزارشگران بدون مرز در شصتمین سالگرد انتشار اعلامیه جهانی حقوق بشر و به معظلات آزادی بیان در جهان اشاره کرد : امروز بیش از ١٤٠ روزنامه نگار در جهان در زندان بسر می‌برند و ٤٤ روزنامه‌نگار به قتل رسیده‌اند. وی حضور شیرین عبادی برنده صلح نوبل را در این مراسم مغتنم شمرد تا با اشاره به آمار روزنامه نگاران زندانی و کشته شده از آغاز سال میلادی اعلام کند که ما نیز به شیوه خود و با اعتراض این روز را گرامی خواهیم داشت. ما به نهادهای بین المللی و به ویژه به شورای حقوق بشر اعتراض داریم. شیرین عبادی سخنان خود را با تبريک شصتمين سالگرد تصويب اعلاميه جهاني حقوق بشر آغاز کرد و گفت: مهم ترين ‏اصل در حقوق بشر آزادي عقيده و بيان است و منظور از آن، آزادي بيان براي مخالفان ‏است، چرا که موافقان هميشه در مدح و ثناي حکومت آزاد اند. آزادي بيان حقوق بشر ناظر به آزادي ‏بيان اقليت است در يک حکومت لائيک، پيروان مذاهب ‏الهي، در يک حکومت مذهبي، افراد لائيک، و در حکومت هاي سوسياليستي طرفداران سرمايه داري بايد بتوانند عقايد خود ‏را در آزادي کامل بيان کنند. وي در باره سانسور اشاره کرد: نوعي از سانسور که آزادي بيان را محدود مي کند، سانسور علني است که ‏من آن را سانسور حکومتي مي نامم. سانسور حکومتي غالباً منجر به وقوع امر ديگري مي شود که ما آن را خودسانسوري ‏مي ناميم. يعني نويسنده يا هنرمندي که براي انتشار اثر خود بايستي از حکومت مجوز بگيرد چون مي داند که آزادي کامل ‏ندارد، سعي مي کند به شيوه اي بنويسد که اثرش قابل چاپ شناخته شود. ‏ خانم عبادی در این باره با اشاره به کشور ایران گفت در قانون مطبوعات ايران قيد ‏شده انتقاد از قانون اساسي در روزنامه ها ممنوع است و در سال هاي اخير نيز تصميم گرفته شده به آثاري که مروج ‏لائيسيته و فمنيسم باشد اجازه چاپ يا تهيه فيلم ندهند. او در ادامه افزود: دولت ايران بسياري از سايت هاي اينترنتي، از ‏جمله سايت هاي مربوط به حقوق زنان را فيلتر کرده است در بخش دیگری از سخنان خود خانم عبادی در باره شکل دیگری از سانسور یعنی سانسور پنهان که در کشورهای غربی و ایالات متحده امریکا بکار گرفته می شود گفت : پنج قدرت رسانه اي بزرگ در ايالات متحده قدرت رسانه ای را در دست گرفته اند اين رسانه ها ‏حدود ۴ هزار ميليارد دلار را در کنترل خود دارند و اين انباشت سرمايه آنچنان تمرکز قدرتي را به وجود ‏مي آورد که نقش فرد و جامعه به کلي تحت الشعاع قرار مي گيرد. ‏ وی در پایان سخنان خود گفت من سپاس خودم را به گزارشگران بدون مرز تقديم مي کنم ‏که همواره جوايز خود را به نويسندگان و روزنامه نگاراني اهدا مي کند که از کشورهاي غيرصنعتي و غيردموکراتيک ‏برخاسته اند و در شرايطي بسيار سخت فعاليت مي کنند.‏ سپس نمایندگان برندگان هفدهمین مراسم اهدای جوایز خود را از دست شیرین عبادی دریافت کردند. فیلم کامل سخنرانی شیرین عبادی جایزه برای یک روزنامه نگار ریکاردو گونزالس آلفونسو ٥٨ ساله روزنامه نگار و مجری برنامه کودک سابق تلویزیون دولتی کوبا و از سال ١٩٩٨ نماینده گزارشگران بدون مرز در کوبا است. در سال ١٩٩٥ فعالیت خود را در آژانس مستقل کوبا پرس آغاز کرد. وی در سال ٢٠٠١ با همکاری رائول ریویر (شاعر و روزنامه نگار مشهور کوبایی ) آژانس مستقل مانوئل مارکز استرلینگ را برای آموزش خبرنگاران تاسیس کرد. در دسامبر ٢٠٠٢ با همکارانش دوهفته‌نامه از کوبا (De Cuba) را منتشر کرد که تیراژ آن به ٢٠٠ هزار نسخه رسید. این نشریه به انتشار موضوعاتی پرداخت مانند نژادپرستی در کوبا و یا کمپین جمع آوری امضا برای تغییر دمکراتیک از طریق رفراندم، که روزنامه‌های رسمی منتشر نمی‌کردند. ریکاردو گونزالس آلفونسو در تاریخ ١٨ مارس ٢٠٠٣ به همراه ٢٦ تن دیگر از روشنفکران و روزنامه نگاران معترض کوبایی در سرکوب گسترده‌ای مخالفان که بهار سیاه کوبا نام گرفت بازداشت شد. با اتهام مزدوری برای امریکا و اقدام علیه استقلال و تمامیت ارضی کشور به ٢٠ سال زندان محکوم شد. وی هم‌اکنون در زندان کومبینادو دل در هاوانا زندانی است. این روزنا‌مه‌نگار شدیدا بیمار و در فاصله سالهای ٢٠٠٦-٢٠٠٧ چهار بار مورد عمل جراحی قرار گرفته است. در تاریخ ٢٧ ژانویه ٢٠٠٨ و بعد از بستری شدن طولانی در بیمارستان مجددا به سلولش بازگردانده شد. علیرغم وضعیت جسمانی وخیم از دسترسی به دارو محروم است. در این بخش دیگر نامزدها عبارت بودند از سوریه : میشل کیلو : ٦٧ ساله روزنامه نگار و حقوقدان و چهره مشهور مبارزه برای دمکراسی در سوریه است. وی به اتهام تضعیف روحیه ملی برای امضا کردن بیانیه ای با دیگر روشنفکران در باره ایجاد رابطه میان سوریه و لبنان به سه سال زندان محکوم شده است. روسیه : ناتالی مورار روزنامه نگار جوان هفته نامه The New Times که مقالاتش در باره منابع مالی غیر قانونی در انتخابات ریاست جمهوری سال جاری باعث تبعید وی از روسیه شده است. ویتنام : نگوین ویت شین : ٥٦ ساله روزنامه‌نگار روزنامه Thanh Nien در ١٥ اکتبر ٢٠٠٨ به دوسال زندان محکوم شده است. انتشار مقالاتی در باره فساد گسترده مالی مسئولان دولتی در یک افتضاح مالی در سال ٢٠٠٦ علت اصلی دستگیری این روزنامه نگار است. وی به سواستفاده از آزادی دمکراتیک علیه مصالح دولت متهم شده است. سری‌لانکا : تی‌سانایاگام : روزنامه نگار Sunday Times در فوریه سال جاری بازداشت و هم اکنون در شرایط دشواری در زندان مرکزی شهر کلمبو در بازداشت بسر می‌برد. جایزه برای یک رسانه مستقل رادیو ازاد کره شمالی رادیو آزاد کره شمالی، رادیوی روزنامه‌نگاران معترض کره شمالی است و دشمن شماره یک رِژیم توتالیتر کیم جونگ ایل به شمار می‌آید. کره شمالی بارها برای تعطیل کردن این رادیو کره جنوبی را تحت فشار قرار داده و حتا تهدید به قطع مذاکرات و گفتگو کرده است. خبرنگاران این رادیو بارها تهدید به مرگ شده‌اند و مدیر آن نیز پس از یک سوقصد نافرجام تحت حفاظت پلیس قرار دارد. این ایستگاه رادیویی روزانه چندین ساعت برنامه پخش می کند. در کره شمالی دستگاه‌های گیرنده رادیو از سوی پلیس به شکل مداوم کنترل می شوند. ( در این کشور دستگاه تنظیم فرکانس همه رادیوها پس از خرید بر روی امواج رسمی قرار گرفته و مهر و موم می شوند.) علیرغم این کنترل شدید رادیو آزاد کره شمالی دارای شنوندگان بسیاری است که چه با دستکاری رادیو و یا خرید غیر قانونی رادیو ترانزیستوری چینی موفق به شنیدن برنامه های رادیو بر روی امواج کوتاه می‌شوند. رادیو آزاد کره شمالی با استفاده از شبکه‌ای مخفی از روزنامه‌نگاران در سراسر کشور، توانسته است اطلاع رسانی حرفه‌ای را در بسته‌ترین کشور جهان به پیش برد. کیم سونگ شاعر مشهور و همکار این رادیو نقش مهمی در ساختن برنامه‌‌های مورد توجه شنوندگان دارد.در کشوری که مردمش بیش از شصت سال است قربانی فریب خبر سازی حاکم هستند. در این بخش دیگر نامزدها عبارت بودند از ترکمنستان chrono-tm.org سایت اطلاع رسانی نزدیک به جنبش ابتکار برای حقوق بشر مدیر این سایت فرید توهاباتولین در سال ٢٠٠٢ بازداشت و به سه سال زندان محکوم شد. وی پس از آزادی به اتریش پناهنده شده است. سایت chrono-tm.org مجموعه اخباری را از وضعیت حقوق بشر در ترکمنستان منتشر می‌کند. گینه هفته نامه طنز Le Lynx این هفته نامه یک هفته پس از لغو قانون محدودیت برای مطبوعات در سال ١٩٩2 اولین شماره خود را منتشر کرد. از آن تاریخ این نشریه با همان شکل و پایبندی به موازین روزنامه نگاری انتقادی منتشر می‌شود. ایالات متحده امریکا دمکراسی اکنون Democracy Now! این رسانه درسال ١٩٩٦ بوسیله امی گودمن چهره ی روزنامه‌نگاری ترقی خواه و متعهد تاسیس شد. شاید نتوان Democracy Now! را رسانه خطاب کرد اما برنامه‌های رادیویی آن که از سوی روزنامه نگاران مستقل در نیویورک تهیه می‌شود، علاوه بر سایت اینترنتی بر روی ٧٠٠ ایستگاه رادیویی و شبکه های تلویزیون پخش می شود. افشای شکنجه در زندان ابوغریب و زندان گوانتانمو از سوی ارتش امریکا و دیگر افتضاحات جنگ علیه تروریسم را برای اولین بار این رسانه منتشر کرد. ایران : تغییر برای برابری وب سایت تغییر برای برابری از دوسال پیش با هدف انتشار اخبار ونظرات کارزار یک میلبون امضا برای تغییر قوانین تبعیض آمیز نسبت به زنان در ايران، فعالیت خود را آغاز کرده است. امروز وب‌نگاران این سایت از رهبران جنبش بزرگ دفاع از حقوق زنان در ایران هستند. به همین دلیل نیز دائما به مراجع قضایی – امنیتی احضار می‌شوند. از جمله مبارزات آنها در سال جاری تلاش بازپس گرفتن طرح قانون حمایت از خانواده از مجلس قانون‌گذار ایران است که تعدد زوجات را قانونیت می‌بخشد. جایزه برای یک وب‌نگار منتقد زرگانر برمه زرگانر معروف به چارلی چاپلین برمه وبلاگ نویس و هنرمند مدافع حقوق بشر از سال ٢٠٠٧ با مقالات و نمایش‌های خود بر روی وبلاگ‌اش به روشنگری در باره دیکتاتوری ژنرال‌ها برمه پرداخته است. در کشور خفقان زده با سانسور و سرکوب شدید، این وبلاگ سریعا به یک منبع خبری معتبر تبدیل شد. حضور او که منتقد سواستفاده و فقر و فساد بود از سوی ژنرال‌های حاکم تحمل نشد. وی در موج سرکوب شدید مخالفان سال ١٩٨٨ نیز بازداشت شده بود. از سال ٢٠٠٦ وی از فعالیت های هنری محروم شد. در سپتامبر ٢٠٠٧ به اتهام حمایت از تظاهرات مسالمت‌آمیز روحانیون بودایی بازداشت و در تاریخ ٥ ژوئن ٢٠٠٨ برای نوشتن مقاله‌ای انتقادی از اقدامات حاکمیت در جریان طوفان نرگس و مصاحبه با بی بی سی به برهم زدن نظم عمومی متهم شد. زرگانر به ٤٥ سال زندان محکوم شده است وهم اکنون در زندان انسین شهر رانگون بسر می‌برد. نای فون لت برمه نای فون لت وبلاگ نویس ٢٨ ساله در تاریخ ١٠ نوامبر ٢٠٠٨ از سوی دادگاه ویژه‌ای که در زندان انسین شهر رانگون تشکیل شد به ١٠ سال و شش ماه زندان محکوم شده است. اتهام وی عدم رعایت قانون رایانه ای ( Electronic Act) است که استفاده کنندگان از اینترنت علیه دولت را شدیدا مجازات می کند. مادر این وبلاگ نویس نتوانست در محاکمه وی شرکت کند و وکیل او نیز هم اکنون برای انتقاد از دستگاه قضایی و به اتهام توهین به دادگاه در زندان بسر می‌برد. نای فون لت مدیریت دو کافی نت را در رانگون بر عهده دارد و در وبلاگ اش در باره مشکلات روزانه جوانان در عرصه بیان آزاد خواسته‌هایشان می‌نوشت. به‌ویِژه در بعد از تطاهرات روحانیون بودائیست و جوانان در پائیز ٢٠٠٧ این وبلاگ یکی از منابع مهم خبری در باره انقلاب زعفران است که امروز فعالان و شاهدانش همگی شدیدا سرکوب شده اند. نای فون لت از بیماری چشم رنج می‌برد اما مسوولان زندان از مراجعه وی به چشم پزشک ممانعت به عمل می‌آورند.