آغاز دادگاه سه نشریه مستقل در تاجیکستان

دادگاهی در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان بررسی پرونده اتهامی سه نشریه مستقل را آغاز کرده است. هفته‌نامه‌های آزادگان، فرژ و نشریه روسی زبان آژیا پلاس (Asia-plus) از سوی سه دادرس به توهین به آنها متّهم شده‌اند. نور نورف، الغ بیک محمدشایف و فخر‌الدّین دادامتف، دادرسهای محلی، در ارتباط با چاپ نامه‌ای از یک وکیل مدافع در این سه نشریه از آنها پرداخت 5.5 میلیون سامانی یا معادل بیش از یک میلیون و 250 هزار دلار غرامت را تقاضا کرده‌اند. دادرسها معتقدند، که این نامه حاوی اهانتهایی نسبت به شخصیت و همچنین حرفه آنها بوده است. امّا این نشریه‌ها اتّهام توهین و تحقیر نسبت به سه قاضی را رد می‌کنند و این دادگاه را تلاشی برای محدود کردن آزادی بیان می‌دانند. کینّیت گراسّ، سفیر آمریکا در تاجیکستان، نیز در جریان بررسی دادگاه شرکت داشته است. وی قبل از آغاز بررسی قضیه در صحبت با خبرنگاران گفت که به منظور مشاهده جریان بررسی به دادگاه آمده است و امیدوار است، که این قضیه به طور منصفانه حلّ و فصل شود. وی گفت: برای ما نه تنها مهم است ببینیم که دادگاه چه تصمیمی می‌گیرد بلکه ما اینجا به خاطر حمایت از اصل آزادی مطبوعات آمده‌ایم. عبدالجبار عبدالجلیلف، وکیل مدافع نشریه Asia-plus، معتقد است که دادگاه قبل از آغاز محاکمه باید به درخواست صالحجان جوره‌یف، وکیل مدافع، پاسخ می‌داد و این نکته را روشن می‌کرد که آیا در شکایات طرفها هیچ جنبه جنایی وجود دارد یا نه. ولی امرالدین صفایف، قاضی دادگاه گفت که این شکایت بوده است، نه درخواست، و شکایت در جریان محاکمه بررسی خواهد شد. بررسی این قضیه می‌بایست قبل از برگزاری انتخابات پارلمانی تاجیکستان در اواخر ماه فوریه آغاز می شد ولی به دلایل مختلف این اقدام تا امروز به تعویق گذاشته شد. برخی از سازمانهای محلی روزنامه‌نگاری و نهادهای مدافع حقوق بشر بین‌المللی نیز این اقدام را تهدیدی برای آزادی بیان و اطّلاع رسانی در تاجیکستان خوانده و خواستار متوقف کردن این پرونده شده‌اند. مقامات رسمی می‌گویند که قضیه این سه نشریه هیچ انگیزه سیاسی ندارد و این جزء حقوق و صلاحیت خود دادرسها است که به دادگاه شکایت کنند یا نکنند و دولت به آنها کاری ندارد. ولی گروههای حقوق بشر به آنچه مستقل نبودن دادگاهها در تاجیکستان می‌خوانند اشاره‌ کرده و می‌گویند که احتمالاً سه قاضی برنده قضیه شده و در چنین صورتی مطبوعات مستقل ورشکسته و خاموش خواهند شد. دو ماه پیش دادگاه شهر دوشنبه نشریه مستقل پیکان را به مقدار 300 هزار سامانی به سود تاجیک استاندارد، یک نهاد دولتی ناظر بر کالاهای وارداتی، جریمه کرده بود. قرار بود، روز دوشنبه بررسی قضیه میّت، نشریه دیگر مستقل،که وزارت کشاورزی از آن به دادگاه شکایت برده است، آغاز شود، ولی این کار تا به 11 آوریل به تعویق افتاده است. همه شکایت کنندگان گفته‌اند که مبالغ به دست آمده از قضیه‌های مربوط به نشریه‌ها به صندوق حمایت از طرح نیروگاه راغون واریز کرده شود. برخی می‌گویند هدف از این اقدامات خیرخواهان نسبت به طرح راغون جلب حمایت دولت و هیئت رسیدگی به قضیه‌ها در دادگاه به خاطر پیروز‌ی شکایتکنندگان است. سرمایه‌گذاری در طرح راغون اخیراً از مسائلی حسّاس محسوب می‌شود و دولت تاجیکستان برای جلب سرمایه به این طرح کارزاری گسترده‌ای برای فروش سهام آن را به راه انداخته و این طرح را ناموس و افتخار ملّی خوانده است. رئیس جمهوری تاجیکستان خواستار سهم‌گذاری گسترده مردم در این طرح شده و حتّی مبالغ به دستامده از راههای مشکوک را قانونی اعلام کرده است. به نقل از بی بی سی فارسی