نیجریه یکی از خطرناکترین و سختترین کشورهای غرب آفریقا برای روزنامهنگاران است که اغلب مورد نظرداشت، حمله، و بازداشت خودسرانه قرار میگیرند، همانطور که در انتخابات ۲۰۲۳ هم مشاهده شد.
دورنمای رسانهای
نیجریه، پرجمعیتترین کشور آفریقا، دورنمای رسانهای غنی و متنوعی دارد. در سالهای اخیر مطبوعات با کاهشی چشمگیر مواجه بودهاند ولی هنوز نزدیک ۱۰۰ نشریه در کشور وجود دارد که از آن میان میتوان به پانچ (The Punch)، نیشن (The Nation)، ونگارد (Vanguard)، گاردین (Guardian)، و پریمیوم تایمز (The Premium Times) اشاره کرد. اکثر ۳۶ ایالت این کشور نیز هر یک روزنامه ایالتی خود را دارد که مستقیم توسط مقامات محلی کنترل میشود. چند صد ایستگاه رادیویی و شبکه تلویزیونی به همراه رسانههای اینترنتی در کشور وجود دارد. محبوبیت رسانههای اجتماعی باعث متنوعتر کردن دورنمای رسانهای کشور شده است اما همچنین به گسترش ضداطلاعات هم کمک کرده است.
زمینه سیاسی
میزان دخالت دولت در رسانههای خبری قابل توجه است. این دخالتها میتواند به گونه فشار و آزار روزنامهنگاران و رسانهها و حتی سانسور کردن آنها باشد و هنگام انتخاباتها هم افزایش مییابند. هویت مالکان رسانهها نیز میتواند نحوه پوشش سیاست توسط کارمندان آنها را تحت تاثیر قرار دهد. مقامهای دولتی معمولا نفوذ زیادی در استخدام و اخراج دبیران رسانههای خصوصی و دولتی دارند. در اوت ۲۰۲۲، کمیسیون ملی رسانههای دیداری و شنیداری که نهاد ناظر نیجریه در این صنعت است اعلام کرد ۵۳ ایستگاه رادیویی به دلیل عدم پرداخت هزینه مجوز خود تعلیق میشوند ولی نهایتا این تصمیم توسط دیوان عالی فدرال کشور نقض شد.
چارچوب حقوقی
قانون اساسی از آزادی عقیده و بیان حفاظت میکند اما قانونهای زیادی وجود دارد، مانند قانونهای جرایم سایبری، تروریسم، و اسرار حکومتی که با تبصرههای آنها میتوان جلوی کار خبرنگاران را گرفت و در قانون کیفری توهین و افترا همچنان جرم تلقی میشود. در سالهای اخیر چند قانون خطرناک برای تنظیم مقررات رسانههای اجتماعی پیشنهاد شده است که موجب اعتراضات گسترده شدهاند. هنوز دسترسی به اطلاعات خیلی سخت است.
زمینه اقتصادی
گرچه رسانههای پرشماری وجود دارد شمار اندکی از آنها وضعیت اقتصادی مناسبی دارند. معمولا دستمزد روزنامهنگاران دیر پرداخت میشود و گاهی پرداخت دستمزدهای معوقه ممکن است تا چند ماه یا حتی چند سال طول بکشد. این باعث میشود آنها در معرض فساد و «دریافت پول نقد برای اخبار» آسیبپذیر شوند، پدیدهای که با آن روزنامهنگاران در ازای دریافت پول خبرهایی را به نفع رشوهدهنده گزارش میدهند. به همین دلیل سیاستمداران، تاجران و تبلیغدهندگان میتوانند بر محتوای رسانهها تاثیر بگذارند.
زمینه اجتماعی - فرهنگی
پوشش مطالب مرتبط با سیاست، تروریسم، اختلاس مالی قدرتمندان یا نزاع میان جوامع خیلی دردسرساز است. این امر در سال ۲۰۲۰ هم دوباره اتفاق افتاد وقتی یک گزارشگر تحقیقی که درباره قتل عام در ایالت مرکزی کادونا (Kaduna) پژوهش میکرد تهدید شد و چندین نفر از منابع او کشته شدند یا در شرایطی مشکوک جان باختند. رسانهها به دلایل مذهبی، جنسیتی یا قومی هدف حملاتی بودهاند.
ایمنی
در سالهای اخیر بیشترین حملههای خشونتآمیز در غرب آفریقا، تیراندازیهای مرگبار و بازداشتهای خودسرانه روزنامهنگاران در نیجریه اتفاق افتاده است. برخی روزنامهنگاران که هراس جان خود را داشتند به خارج کشور فرار کردند. از سال ۲۰۱۹ به این طرف سه روزنامهنگار کشته شدند و مثل همیشه قتل آنان بدون مجازات عاملان رها شده است. حتی وقتی عامل قتل شناخته شده و دستگیر هم میشود معمولا مجازات خاصی در پی ندارد. در واقع هیچ سازوکاری دولتی برای محافظت از روزنامهنگاران وجود ندارد. بلکه برعکس، مقامهای دولتی سعی میکنند روزنامهنگاران را تحت نظرداشت نزدیک خود نگه دارند و در تهدید آنان هیچ تردیدی ندارند.