در نیمه نخست سال ۴۷ روزنامه‌نگار و همکار رسانه‌ها در جهان کشته شده‌اند

بنا بر شمارشگر خشونت علیه آزادی رسانه‌ها که گزارش‌گران بدون مرز آنرا تهیه می‌کند، ۳۶ روزنامه‌نگار، ۹ شهروند-خبرنگار و ۲ همکار رسانه‌ها در نیمه نخست سال ۲۰۱۸ کشته شده‌اند. در برابر این آمار هشدار دهنده گزارش‌گران بدون مرز(RSF) به تلاش برای همیاری با روزنامه نگاران می‌افزاید.

این آمار نشان از آغاز سالی سیاه برای روزنامه‌نگاران است. در حالی که سال ۲۰۱۷  به نسبت سالی کم‌مرگبارتر بود، ۴۷ خبرنگار و همکار رسانه‌ها تنها درشش ماهه نخست سال ۲۰۱۸ کشته شده‌اند. اینگونه در افغانستان (۱۱ خبرنگار) در سوریه ۷ و در یمن و مکزیک هر کدام ۵ روزنامه‌نگار به قتل رسیده‌اند. در برابر این وضعیت اندوه‌بار گزارش‌گران بدون مرز (RSF) به افزایش ماموریت‌های همیاری خود افزوده است. بیش از ۴۰ درصد کمک‌های همیاری سازمان به روزنامه‌نگاران برای جابجایی خبرنگاران و انتقال به مناطق امن هزیته شده است.

 

روزنامه نگاران افغانستانی اسیب پذیر

این کشورکه در رده‌بندی جهانی آزادی رسانه  ۲۰۱۸ سازمان گزارش‌گران بدون مرز در میان ۱۸۰ کشور جهان در رده ۱۱۸ قرار دارد،  از اغاز سال روان قربانی  چندین عملیات انتحاری شده است. یازده روزنامه نگار تنها در یک روز کشته و شمار دیگری در سراسر کشور به شکل دائمی تهدید می‌شوند. زنان روزنامه‌نگار در این میان آسیب پذیرتر هستند. در کشوری که تبلیغات بینادگرایی در بسیاری از ولایات/ استان‌ها، اثرمند هستند، زنان نخستین قربانیان وضعیت‌جنگ و ناامنی هستند.

از تاریخ ۱۷ حمل/اسفند ۱۳۹۵  گزارش‌گران بدون مرز با همکاری روزنامه‌نگاران افغانستانی مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان (CPAWJ) را تاسیس و حمایت می‌کند. این مرکز که در نوع خود یگانه است برای حمایت از زنان خبرنگار در سراسر کشور است. با حمایت مالی و مسلکی گزارش‌گران بدون مرز برای نخستین بار مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان  آماری تقریبا کامل از کارمندان زن در رسانه‌های کشور منتشر کرده است. بنا بر این آمارگیری در این رسانه‌ها ۱۶۹۶ زن در ۳۲۵ رسانه سراسری و محلی در أفغانستان ( ۸۰ تلویزیون، ۱۵۹ رادیو،۴ آژانس خبری و ۷۹ نشریه چاپی به شمول۱۹ روزنامه متباقی ماهنامه، فصل نامه و مجله و هم چنان۳ شبکه کیبلی) به کار مشغول هستند که ۷۶۴ تن از آن‌ها مسلکی/ حرفه‌ای هستند. این یافته‌ها تأیید می‌کنند که تمرکز اصلی خبرنگاران در کابل و سپس بلخ وهرات است.

گزارش‌گران بدن مرز و مرکز حمایت از زنان خبرنگار در افغانستان با همکاری هم کارگاه‌های آموزشی بر محور "کتابچه رهنمای ایمنی برای خبرنگاران" برای زنان خبرنگار در کابل برگزار کرده‌اند. همجنین با برگزاری سمیناری مشترک  در تاریخ ۲۹ عقرب/ ابان ۱۳۹۶ خطر حذف زنان از رسانه‌ها را خطری جدی برای کشور دانستند و از حکومت افغانستان خواهان تغییرات جدی در قانون منع خشونت علیه زنان و به ویژه مشخص کردن تعریف آزار‌ها و آزار جنسی علیه زنان و از رسانه خواهان تهیه و اجرای منشوری در این باره برای حفاظت بیشتر از خبرنگاران زن در محیط کار شدند.


 

 

فرار از جنگ

در سوریه و یمن که به ترتیب در فهرست رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها در ۱۷۷ و ۱۶۷ قرار دارند، جنگ همچنان از اندک خبرنگاران که از مناطق جنگی کشور گزارش‌دهی می‌کنند، قربانی می‌گیرد.  از اغاز سال ۲۰۱۸ تا امروز در سوریه یک روزنامه‌نگار ۵ شهروند-خبرنگار و یک همکار رسانه‌ها بر اثر بمباران کشته شده‌اند. در یمن نیز در شش ماهه نخست سال ۳ روزنامه‌نگار و ۲ شهروند-خبرنگار کشته شده‌اند.

در این دو کشور خاورمیانه که به شکل واقعی به دو سیاه‌چال اطلاع‌رسانی تبدیل شده‌اند، شمار بسیاری از خبرنگاران ناگزیر به ترک کشور خود هستند. به این روزنامه‌نگاران که مجبور به ترک کشور می‌شوند، گزارش‌گران بدون مرز همیاری ویژه‌ای برای انتقال به مناطق امن اهدا می‌کند. این بخش به تنهایی بیش از ۲۰ درصد کمک های مالی سازمان را در سال ۲۰۱۸ به خود اخصاص داده‌اند. بیش از سه‌چهارم همیاری‌های مالی سازمان برای مناطق خاورمیانه و افریقای شمالی به این دو کشور اهدا شده است. در مجموع ۱۵ روزنامه‌نگار سوریه‌ای و یمنی از اغاز سال ۲۰۱۸ از این کمک‌ها بهره برده‌اند. شش تن دیگر از همیاری های لازم سازمان برای رفتن به کشور سوم و امن  بهرمند شده‌اند. شمار دیگر که بیمار و یا زخمی‌ بوده‌اند سازمان هزینه های پزشکی آنها را تقبل کرده است. از این میان احمد عبدالقادر بنیان‌گذار روزنامه عین علا الوطن (چشمی بر وطن)، این خبرنگار به تاریخ ۱۲ ژوئن از یک حمله داعش در جنوب ترکیه جان سالم بدر برد اما بر اثر اصابت چندین گلوله از ناحیه چانه و چشم و گوش به شدت اسیب دید. با همیاری سازمان وی پس از درمان‌های نخستین در استانبول به فرانسه منتقل و از ماه اکتبر ۲۰۱۶ در فرانسه زندگی می‌کند.


فرار از تهدید

در انسوی کره زمین مکزیک در رده ۱۴۷ رده‌بندی جهانی آزادی رسانه‌ها، یکی از خطرناک‌ترین کشورهای قاره امریکا برای روزنامه نگاران است.  ۵ تن از آنها در نیمه نخست سال ۲۰۱۸ کشته  و ۱۴ تن دیگر تهدید به مرگ شده‌اند.

البرتو اسکورسیا یکی از روزنامه نگاران تهدید شده است.این روزنامه نگار پس از آغاز به تحقیق برای گزارشی در باره ترول‌های مکزیک که روزنامه نگاران را هدف حملات و ازارگری سایبری قرار می‌دهند، چندین بار به مرگ تهدید شده است.  گزارش‌گران بدون مرز، افزون بر مکزیک ه تاکنون ۱۰ مورد همیاری در منطقه را برای خبرنگاران اختصاص داده است. از این میان دو خبرنگار برزیلی و دو همکار در هندوراس و کلمبیا . در نیکاراگوئه  با خانواده آنجل ادواردو خبرنگاری که به تاریخ ۲۲ آوریل سال روان به هنگام پخش گزارشی مستقیم در فیس‌بوک باشلیک گلوله به سرش کشته شد.

Publié le
Mise à jour le 28.06.2018