جمهوری خلق چین بزرگترین زندان جهان برای روزنامهنگاران است و رژیم این کشور کارزاری را برای سرکوب روزنامهنگاران و حق دسترسی به اطلاعات در سراسر جهان به راه انداخته است.
دورنمای رسانهای
بیشتر گروههای رسانهای اصلی چین، مانند آژانس خبری شینهوا (Xinhua News Agency)، تلویزیون مرکزی چین (China Central Television)، رادیو ملی چین (China National Radio)، و روزنامههایی چون چاینا دیلی (China Daily)، پیپلز دیلی (People’s Daily) و گلوبال تایمز (Global Times) در تملک حکومت هستند و مستقیما به دست مقامهای دولتی کنترل میشوند. اداره پروپاگاندای حزب کمونیست چین هر روز راهنماهایی مفصل به همه رسانهها میفرستد که شامل راهنماهای سردبیری و موضوعهای سانسور شده است. شبکه تلویزیون جهانی چین (China Global Television Network) و رادیو جهانی چین (Radio China International) که حکومتی هستند نیز پروپاگاندای رژیم را در سراسر جهان پخش میکنند.
زمینه سیاسی
از نگاه رژیم کارکرد رسانه آن است که سخنگوی حزب باشد و پروپاگاندای حکومت را پخش کند. روزنامهنگاران و وبنگاران مستقل که جرات میکنند درباره اطلاعات «حساس» گزارش دهند معمولا زیر نظرداشت قرار میگیرند و آزار و اذیت، بازداشت، و در برخی موارد شکنجه میشوند. روزنامهنگاران برای دریافت و تمدید کارتهای خبرنگاری خود باید نرمافزار کاربردی «مطالعه شی، تقویت کشور» (Study Xi, Strengthen the Country) را دانلود کنند که اطلاعات شخصی آنها را گردآوری میکند.
چارچوب حقوقی
قانون اساسی جمهوری خلق چین «آزادی بیان و آزادی رسانهها» را تضمین میکند اما رژیم با مصونیت کامل پیدرپی حق دسترسی به اطلاعات را نقض میکند. رژیم برای سرکوب بیشتر روزنامهنگاران آنها را به «جاسوسی»، «براندازی» یا «جانبداری در درگیری و آشوبافروزی» متهم میکنند. متخصصان حقوق چین این سه جرم را «جرایم جیبی» لقب دادهاند چون تخلفاتی آنقدر گسترده هستند که کمابیش میتوانند شامل هر اقدامی بشوند.
زمینه اقتصادی
صنعت رسانه خیلی سودآور است اما کمابیش همه رسانهها به دست دولت و حزب کمونیست چین کنترل میشوند و رژیم در صدد است قانونی تصویب کند تا همه سرمایهگذاریهای خصوصی در عرصه رسانه را ممنوع کند. اگر این قانون تصویب شود میتواند منجر به تحکیم محدودیتهای فعلی شود و مهار دولت بر رسانهها را تنگتر کند و همچنین اندک صداهای مستقل باقیمانده را به سکوت وادار کند.
زمینه اجتماعی - فرهنگی
رییسجمهور شی جینپینگ (Xi Jinping) از سال ۲۰۱۲ در قدرت است و فرهنگ رسانهای دوران مائو را دوباره زنده کرده است، فرهنگی که در آن دسترسی آزادانه به اطلاعات جرم تلقی میشود و ارائه اطلاعات حتی جرمی بزرگتر خواهد بود. رسانههای حکومتی و خصوصی چین در مهار حزب کمونیست قرار دارند و دولت پیدرپی بازداراندههای بیشتری را سر راه خبرنگاران خارجی ایجاد میکند.
ایمنی
رژیم چین از نظرداشت، اجبار، ترساندن و آزار بهره میگیرد تا روزنامهنگاران مستقل را از پرداختن به موضوعهایی که آنها را «حساس» تلقی میکند باز دارد. چین بزرگترین زندان روزنامهنگاران است و اکنون بیش از ۱۰۰ خبرنگار آنجا زندانی هستند.